این تمرین مربوط به قسمت GIS سه بعدی میباشد. شاید یکی از مهمترین نقش ها را در تهیه نقشه ها و سیستمهای جغرافیایی این بخش ایفا میکند. به دلیل گستردگی این مطلب و جدید بودن این مطالب در GIS 10 این تمرین را به قسمت های کوچکتری بسط می دهیم تا فراگیری آن بیشتر شود،
مرحله اول: برنامه ArcCatalog10 را از مسیر زیر باز نمائید؛
Start> All Programs> ArcGIS> ArcCatalog10
بر روی منوی Customize کلیک کرده و گزینهی Extertions را انتخاب نمائید. تیک تمامی گزینه ها را زده و سپس Close کنید.
حال بر روی آیکون Connect to Folder کلیک کنید و به مسیر زیر بروید.
C:\student\ 3DAnalyst
و در نهایت ok کنید.
مرحله دوم: در زیر شاخهی Contents بر روی Exercise1 دوبار کلیک کنید و گزینهی Death Valley Tarrain را انتخاب کرده بعد بر روی دکمهی Preview در بالای آن کلیک کرده تا تصویری اولیه از فایل مورد نظر را نشان دهد. حال از زیر صفحه قسمت کادر preview گزینهی ۳D view را انتخاب کنید تا تصویر سه بعدی از فایل مورد نظر را نشان دهد.
از بالا صفحه بر روی منوی Customize کلیک کنید و گزینهی ۳D View Tools را تیک بزنید. تا نوار ابزار آن بر روی صفحه قابل مشاهده شود.
از این نوار ابزار آیکون Navigate را فعال سازد ( به طور پیش فرض انتخاب شده است) بعد بر روی نقشه کلیک کرده و آن را حرکت دهید. مشاهده می کنید که با این ابزار شما می توانید به راحتی نقشه ی مورد نظر را در حالت سه بعدی چرخانده و با توجه به زاویه مورد نظر خود به آن نگاه کنید. آیکون های دیگری نیز نظیر Zoom ، Pan و … شما را در مشاهده بهتر نقشه یاری می کند. بر روی آیکون Identify کلیک کرده و بعد بر روی نقطهای از نقشه TIN مورد نظر خود کلیک کنید. پنجره ای به اسم Identify Results باز می گردد که شامل مشخصاتی نظیر؛ Elevation، Slope وAspectمیباشد.
بر روی آیکون Full Extend کلیک کنید تا نقشه ی TIN را در همان حالت اولیه مشاهده فرمائید.
مرحله سوم: برای نمایش دادههای ۳D و GIS از برنامه ArcScene و ArcGlobe استفاده می شود. البته برای مشاهده خلاصه ای از آنها میتوان از ابزار Preview 3D در ArcCatalog استفاده نمود. در این مرحله می خواهیم وارد برنامه ArcScene بشویم برای این منظور برروی آیکون از نوار ابزار ۳D View Tools کلیک کنید تا صفحه ی مورد نظر باز گردد. در پنجره ای به اسم ArcScene-Getting Started در قسمت Exiting Scenes بر روی New Scenes کلیک کرده بعد از قسمت زیر این پنجره بر روی آیکون Browse کلیک کنید به آدرس زیر بروید؛
c:\Student\3DAnalyst\3D_Default.gdb
و در نهایت Ok کنید.
برنامهی ArcCatalog را ببندید. در برنامه ی ArcScene پنجرهی Catalog را باز نمائید. به مسیر زیر بروید؛
C:\Student\3DAnalyst\Exercise1
بر روی فایل Death Valley Terrain کلیک کرده و آن را به وسیله موس خود کشیده و بر روی صفحه اصلی بیاورید. مشاهده می کنید نقشهای که در محیط Preview 3D دیده بودیم نمایش داده شده است.
این بار در همان مسیر قبلی در پنجرهی Catalog به داخل فولدر Data شوید و این بار بر روی فایل dvim3.TIF کلیک کرده و آن را دوباره با موس کشیده و در صفحه اول قرار دهید.
مشاهده می کنید در قسمت Table of Contents دو لایهی Death Valley Terrain و لایهی dvim3.TIF هر دو ظاهر شده اند.
تصویری که به نقشهی TIN اضافه شده، تصویری است که ارتفاع در آن صفر می باشد. لایهی Death Valley Terrain را خاموش نمائید. تا بتوانید تصویر dvim3 را به طور کامل مشاهده کنید.
مرحله چهارم: در پنجرهی Table of Contents بر روی لایهی dvim 3 کلیک کرده و گزینه ی Properties را انتخاب کنید. بر روی Tab،Base Heights رفته و گزینهی Floating on a Customer Surface کلیک کرده و در نهایت Ok کنید.
مشاهده می کنید که که تصویر نقشه شما تغییر کرده است و دارای بعد ارتفاع شده است. حال می توانید توسط آیکون Navigate آن را بچرخانید و اطراف آن را مشاهده فرمائید.
برای مشاهده بهتر آن می توانید به داخل مکان مورد نظر Zoom کرده و بعد به کمک ابزار Navigate آن را دقیق تر مشاهده فرمائید.
مرحله پنجم: در این مرحله می خواهیم کمی سطح زمین و پستی و بلندی ها را به شکل Exaggerate (اغراق آمیز) نشان بدهیم. برای این امر، از قسمت Table of Contents بر روی Scene Layers راست کلیک کرده و گزینهی Scene Properties را انتخاب نمائید. بهTab، General رفته و در قسمت Vertical Exaggeration عدد ۲ را وارد نمائید و در نهایتOk کنید.
مشاهده می کنید که ارتفاعات بر روی نقشه دو برابر شده اند.
اگر در قسمت بالا به جای عدد ۲ عدد صفر را وارد می کردید. تصویر به حالتی که در مرحله ی اول بود در می آید یعنی هیچگونه ارتفاعی در نقشه موجود نبود. برای اینکه تصویر مورد نظر را به حالت اولیه در می آورید باید گزینهی None را انتخاب کنید.